Er was eens…

Presentatie Mariët Struijk – zakelijk leider

Er was eens een jonge Zuid-Afrikaan. Hij groeide op met zijn ouders en drie broers in Pretoria en hield van kwajongenstreken en bergbeklimmen, maar boven alles hield hij van muziek. Na op jonge leeftijd te zijn begonnen met het spelen van viool en piano, nam hij al snel de basgitaar ter hand en kwam zo met zijn bandje in de rockmuziek terecht. Rond zijn 18e ging de rockmuziek hem echter vervelen en keerde hij terug naar zijn eerste liefde: de klassieke muziek. Zo begon hij met een opleiding contrabas en na vier jaar kreeg hij al een vaste aanstelling bij het Zuid-Afrikaanse omroeporkest. Hij kwam echter tot de conclusie dat als hij verder wilde in de klassieke muziek, dat hij zijn geluk buiten zijn thuisland moest zoeken. 

Zo kwam hij op 26-jarige leeftijd met z’n vrouw, drie koffers, aan elke hand een dochtertje van drie én een contrabas op de rug aan in Nederland. 

Een nieuw leven opbouwen op een ander continent viel niet mee. Niemand kende deze jonge Zuid-Afrikaan en aangezien social media nog niet bestond, moest hij zichzelf live in de klassieke muziekwereld gaan voorstellen. Zo werd de contrabas weer vaak op de rug gehesen en reisde hij heel Europa door om zichzelf te introduceren. Ook fair pay bestond toen nog niet, dat wil zeggen dat meespelen met een orkest hem toen vaak geld kostte in plaats van dat hij ermee verdiende. Het weinige spaargeld dat hij had gebruikte hij als het ware voor zijn eigen marketing.

Maar de vele inspanningen wierpen zijn vruchten af. Na het remplaceren bij vele Europese orkesten werd hij aangenomen bij het Nederlands Radio Symfonie Orkest en de Beethoven Academie in Antwerpen. Met alle ervaringen die de contrabassist in Europa had opgedaan, ontwikkelde hij zich ook in zijn ambitie. In plaats van in het orkest te spelen, realiseerde hij zich dat hij eigenlijk het liefst vóór het orkest wilde staan. 

Zijn eerste poging tot dirigeren was tijdens een dirigeerworkshop in Zuid-Engeland. Het stuk dat hij moest dirigeren was een Schotse symfonie van Mendelssohn. Om zich te kunnen verplaatsen in Mendelssohns compositie reisde hij met z’n hele gezin in een camper af naar de Hebriden, een groep eilanden voor de westkust van Schotland. Dit heeft hem geen windeieren gelegd. De Zuid-Afrikaan bleek een natuurtalent te hebben voor dirigeren en steeds vaker werd de contrabas ingeruild voor de baton en stond hij op de bok vóór het orkest in plaats van dat hij op een kruk te midden van het orkest zat.

Het is tien jaar nadat deze 26-jarige ondernemende jongeman voor het eerst voet zette op Nederlandse bodem, als hij zijn beste vriend uitnodigt voor een Zuid-Afrikaanse braai, oftewel BBQ, in zijn achtertuin hier in de buurt. “Weet je wat Rotterdam mist?” zegt hij. “Rotterdam mist een eigen, flexibel en onafhankelijk kamerorkest. Dus ik ga dat regelen!”. Enigszins verbaasd zei zijn vriend: “oké, als je mijn hulp nodig hebt hoor ik het wel!”. En dat heeft hij geweten… 

Ja dames en heren, want de oplettende luisteraar zal het natuurlijk niet zijn ontgaan dat dit verhaal niet zomaar een sprookje is, maar dat dit het waargebeurde verhaal is van onze oprichter en dirigent Conrad van Alphen. 

Vervolg presentatie door Conrad van Alphen – Oprichter en dirigent

Nog geen half jaar na de bewuste BBQ, op 9 maart 2000, was het Rotterdams kamerorkest een feit. Het eerste concert werd gespeeld in de Paradijskerk en was een groot succes. Met het beetje geld dat ik bezat heb ik de kerk, bladmuziek en posters betaald. Ook heb ik het concert laten opnemen en met die opname ben ik naar de programmeur van de Doelen gegaan. Die was enthousiast en boekte het orkest voor het seizoen daarop. Dat was natuurlijk een grote stap. Zodoende konden er ook bij andere zalen in Nederland veel concerten verkocht worden.

Het orkest groeide gestaag. Na vijf jaar, in 2005, werd de volgende mijlpaal behaald: en dat was dat het orkest van de gemeente Rotterdam voor het eerst subsidie kreeg. Het ging toen nog om een klein bedrag, maar het was erkenning en een mooie steun in de rug om de eerste basis neer te kunnen zetten. Nu, vijf subsidierondes verder, is Sinfonia Rotterdam uitgegroeid tot een gerenommeerd, professioneel orkest dat op z’n Rotterdams excellente, klassieke muziek maakt die iedereen van de havenstad en (ver) daarbuiten verbindt en hun harten doet zingen. 

In al deze jaren hebben we zeer goede musici aan ons weten te binden en vele, vele bezoekers uit alle hoeken van Rotterdam en omgeving. Sommige bezoekers die hier vandaag aanwezig zijn, zijn zelfs van het eerste uur en hebben de eerste concerten met ons meegemaakt. We spelen met grote solisten, maar werken ook samen met jonge opkomende talenten. We worden regelmatig uitgenodigd voor tournees in het buitenland en werken geregeld samen met conservatoria en andere culturele instanties. We hebben een grote groep van trouwe vrienden en gulle sponsoren, ijverige vrijwilligers en een geweldig toegewijd team. In maart 2025 vieren we met al deze mensen en relaties ons 25-jarig bestaan.

Tenminste….

….Tenminste als dit sprookje geen nachtmerrie wordt. Want op dit moment hangt ons voortbestaan aan een zijden draadje. Waarom? Omdat een adviescommissie die ons nog nooit heeft horen of zien spelen de gemeente Rotterdam heeft geadviseerd onze subsidie vanaf 2025 stop te zetten. Verbolgen zijn wij over dit onrechtmatige advies dat kant nog wal raakt! Als de gemeente besluit dit advies over te nemen betekent dit dat we 25 jaar teruggaan in de tijd. En hoe moet dat dan met onze bezoekers, onze partners, de musici, de vrijwilligers, onze vrienden, sponsoren en het team? 

Maar nog belangrijker: Hoe moet het dan met Rotterdam als er geen toegankelijke en betaalbare klassieke muziek voor elke Rotterdammer meer gespeeld wordt? Alles wat in 

25 jaar is opgebouwd wordt in één keer weggevaagd. Sinfonia Rotterdam kan niet leven zonder de subsidie van de gemeente, maar andersom geldt ook: ‘Rotterdam kan niet zonder Sinfonia’.

Wij zijn zo teleurgesteld, boos en beledigd door dit bizarre advies dat wij het wel willen uitschreeuwen! U toch ook? Laten we dat dan met z’n allen doen, zodat onze wethouder van Cultuur Said Kasmi, die momenteel in het buitenland zit, het zelfs daar kan horen. Onze boodschap aan hem en de Gemeente Rotterdam is slechts 4 woorden:

SINFONIA! ROTTERDAM! MOET! BLIJVEN!