De rivaliteit tussen Brahms en Wagner

7 januari 2025

De beste wensen voor het nieuwe jaar!

Op vrijdagavond 24 januari en zondagmiddag 26 januari verwelkomen we de beroemde Duitse cellist Benedict Klöckner in de Kloosterkerk en de Doelen. Langs zijn snaren komt Dvořáks celloconcert tot leven: een haast symfonische ervaring.

Ook hoort u Brahms’ derde symfonie, een werk dat bekend staat om zijn diepgang. Brahms had hiervan het eerste en derde deel aan Antonín Dvořák laten horen. Hij zei over het werk: “Ik zeg, zonder overdrijven, dat dit werk zijn eerste twee symfonieën overtreft; als niet in grootsheid en krachtige conceptie – dan zeker in schoonheid.” 

Bij de opening van het concert hoort u de zeldzame eerste concertouverture van Wagner, een werk dat niet vaak uitgevoerd wordt. Een speciale kans om u te laten verrassen!

Ook leuk om te weten: Johannes Brahms (links) en Richard Wagner (rechts) hadden een levenslange rivaliteit. Ten grondslag hieraan lag een fundamenteel tegengestelde visie op de vernieuwing van klassieke muziek.

Brahms combineerde klassieke vormen en structuren van meesters zoals Bach, Mozart en Beethoven met een romantische gevoeligheid. Zijn werken, waaronder symfonieën, kamermuziek en pianostukken, staan bekend om rijke harmonieën, lyrische melodieën en complexe contrapunt. In zijn werken hield hij zich veelal aan de traditionele raamwerken van klassieke composities. Hij verdedigde deze conventionele structuren en benadrukte dat innovatie gebaseerd moet zijn op traditie.

Wagner, daarentegen, zocht revolutie in de muziek. Hij herdefinieerde opera door de traditionele verdeling van aria’s en recitatieven te vervangen door een naadloze combinatie van muziek, tekst en drama en bracht hiermee het concept van een “Gesamtkunstwerk” tot leven. Zijn operawerken zoals Tannhäuser en De Vliegende Hollander zijn beroemd om hun epische schaal, psychologische diepgang en baanbrekende orkestratie.

Wagner beschouwde Brahms als ouderwets, terwijl Brahms Wagners breuk met traditie bekritiseerde. Hun rivaliteit kwam voort uit hun tegengestelde filosofieën, op zowel artistiek gebied als in hun algemene wereldbeeld. De ontmoeting van Brahms en Wagner weerspiegelde een bredere kloof in het Duitse muzikale landschap, maar uiteindelijk droeg het juist bij aan de algemene diversiteit van de Duitse muziek. Ondanks hun rivaliteit bleven Brahms en Wagner elkaar met tegenzin respecteren, en hun beide nalatenschappen blijven tot de dag van vandaag een bron van inspiratie.

Tijdens het concert op 24 en 26 januari spelen we werken van beide meesters. Welke componist past het beste bij u?

Klik hier om kaarten te bestellen